Τα προϊόντα από καουτσούκ είναι συνδεδεμένα με σχεδόν κάθε πλευρά του σύγχρονου τρόπου ζωής. Σχεδόν παντού συναντάμε από ελαστικά και εξαρτήματα αυτοκινήτων έως βιομηχανικούς σωλήνες, δάπεδα, τρόφιμα, ιατρικές εφαρμογές και συγκολλητικά προϊόντα από καουτσούκ.
Συνολικά, παράγονται, πωλούνται και καταναλώνονται είκοσι πέντε εκατομμύρια τόνοι (25.000.000) από φυσικό και συνθετικό καουτσούκ ετησίως. Καθώς η παγκόσμια οικονομία αναπτύσσεται με την αυξανόμενη βιομηχανοποίηση των αναδυόμενων οικονομιών, η ζήτηση για προϊόντα από καουτσούκ και καουτσούκ συνεχίζει να αυξάνεται.
Το φυσικό καουτσούκ είναι το παλαιότερο είδος καουτσούκ, αλλά εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 40% του συνολικού όγκου, ξεπερνώντας σήμερα τα δέκα εκατομμύρια τόνους ετησίως και η χρήση του συνεχίζει να αυξάνεται. Το φυσικό καουτσούκ παράγεται από το δέντρο Hevea brasiliensis, το οποίο, όπως υποδηλώνει το όνομά του, προέρχεται από τη Νότια Αμερική.
Το φυσικό καουτσούκ είναι ένα φυσικής προέλευσης πολυ-ισοπρένιο με υψηλή συγκέντρωση cis. Σε ένα δείγμα φυσικού καουτσούκ, περίπου το 94% είναι πολυ-ισοπρένιο, ενώ το υπόλοιπο αποτελείται από ορισμένες φυσικής προέλευσης ρητίνες και πρωτεΐνες, μαζί με μικρές ποσότητες τέφρας, ακαθαρσιών και νερού. Οι μοναδικές ιδιότητες του φυσικού καουτσούκ οφείλονται στις ρητίνες και τις πρωτεΐνες, καθώς και στο πολυ-ισοπρένιο υψηλής συγκέντρωσης cis που περιέχει.
Οι κυριότερες χώρες που παράγουν φυσικό καουτσούκ είναι σήμερα η Ταϊλάνδη, η Ινδονησία, η Μαλαισία, η Ινδία, το Βιετνάμ και η Κίνα. Επίσης, η Δυτική Αφρική γίνεται μια όλο και μεγαλύτερη παραγωγός φυσικού καουτσούκ. Αρχικά, τα προϊόντα από φυσικό καουτσούκ διακρίνονταν σε διαφορετικούς τύπους ανάλογα με τα οπτικά χαρακτηριστικά τους, όπως Ribbed Smoked Sheets (RSS), με αριθμό 1 έως 5, και Brown και Pale Crepes. Το σύστημα του Τεχνικά Προσδιορισμένου Καουτσούκ (TSR) ξεκίνησε στη Μαλαισία περίπου πριν από 50 χρόνια, προκειμένου να παράσχει στους καταναλωτές μετρήσιμα στοιχεία των ιδιοτήτων του καουτσούκ. Πλέον, ποιότητες TSR όπως SMR-10, SIR-20 και SVR-CV60 αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% της παγκόσμιας παραγωγής και κατανάλωσης.
Το συνθετικό καουτσούκ κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στη Γερμανία στα μέσα του 20ού αιώνα και πλέον οι ποιότητες και οι τύποι του συνθετικού καουτσούκ αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό της ζήτησης για καουτσούκ. Το συνθετικό καουτσούκ παράγεται με τον πολυμερισμό μονομερών, συνήθως του βουταδιενίου και του στυρολίου, από τον οποίο προκύπτει το καουτσούκ στυρολίου και βουταδιενίου, SBR, και επίσης το καουτσούκ πολυ- βουταδιενίου, BR. Αργότερα, προστέθηκαν και άλλα μονομερή, όπως το αιθυλένιο και το προπυλένιο που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή του EPDM. Άλλοι τύποι συνθετικού καουτσούκ περιλαμβάνουν: Το βουτύλιο, το οποίο είναι πιο σωστά γνωστό ως καουτσούκ ισοπρενίου και ισοβουτυλενίου και μπορεί να τροποποιηθεί με άτομα αλογόνου, όπως χλώριο ή βρώμιο για να παραγάγει χλωροβουτύλιο και βρωμοβουτύλιο, γνωστά ως αλοβουτύλια και νιτρίλιο (ακρυλονιτριλο-βουταδιένιο). Υπάρχει ακόμη και μια συνθετική μορφή του φυσικού καουτσούκ που ονομάζεται πολυισοπρένιο.
Το συνθετικό καουτσούκ παράγεται πλέον σε όλο τον κόσμο, με μεγαλύτερες χώρες παραγωγής την Κίνα, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία, τη Δημοκρατία της Κορέας και τη Γερμανία.
Εφαρμογές τόσο του φυσικού όσο και του συνθετικού καουτσούκ περιλαμβάνουν ένα ευρύ και ποικίλο φάσμα προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων ελαστικών, υλικών αναγόμωσης ελαστικών, κόλλας και κολλητικών ταινιών και ετικετών, ελαστικών δαπέδων, βιομηχανικών σωλήνων, φλαντζών, μέρη συνδεδεμένα σε μέταλλο και καουτσούκ και αντικραδασμικά εξαρτήματα συστημάτων, φαρμακευτικά προϊόντα, καθώς και προϊόντα λάτεξ, όπως γάντια, προφυλακτικά, καθετήρες και πολλά άλλα.
| Τύπος καουτσούκ | Οφέλη | Περιορισμοί | Τυπικές εφαρμογές |
| Φυσικό καουτσούκ | Μεγαλύτερο εύρος σκληρότητας Πολύ ισχυρή και φυσική ενίσχυση Καλές ιδιότητες συμπίεσης Καλή αντοχή σε ανόργανα χημικά | Χαμηλή αντοχή στο πετρέλαιο και τα οργανικά υγρά Μέγιστη θερμοκρασία 75-100°C Κακή αντοχή στο όζον | Υλικά σφράγισης και απορρόφησης κραδασμών Μεταφορικές ταινίες· Ελαστικά φορτηγών |
| EPDM | Καουτσούκ με μεγαλύτερη αντοχή στο νερό Πολύ αδρανής δομή· Σταθερό για μεγάλο χρονικό διάστημα Πολύ καλή αντοχή στις καιρικές συνθήκες Εύκολο στη συνένωση με άλλα υλικά και την επεξεργασία | Χαμηλή αντοχή στο πετρέλαιο και τα προϊόντα πετρελαίου Σχετικά χαμηλές ιδιότητες συμπίεσης | Ελαστικά μονωτικά για παράθυρα και πόρτες αυτοκινήτων Σωληνάκια αυτοκινήτων (όχι καυσίμων) |
| SBR | Καλή φυσική αντοχή Καλή αντοχή στην τριβή και το σκίσιμο | Χαμηλή αντοχή στο πετρέλαιο και τα καύσιμα Κακή αντοχή στις καιρικές συνθήκες | Μη μηχανικά προϊόντα μαζικής παραγωγής Σόλες παπουτσιών και ελαστικά αυτοκινήτων |
| Πολυβουταδιένιο | Καλή αντοχή στην τριβή Χαμηλό σημείο υαλώδους μετάπτωσης Υψηλή ανθεκτικότητα | Πολύ κακή αντοχή στο όζον | Ελαστικά· Ιμάντες μεταφοράς Μετατροπή πολυστυρενίου και ABS |
| Βουτυλικό καουτσούκ Ισοπρένιο Ισοβουτυλένιο | Το καουτσούκ με την υψηλότερη απόδοση όσον αφορά τη στεγανότητα Καλές ιδιότητες κάμψης Καλή αντοχή στο όζον | Χαμηλή αντοχή στην τριβή | Επενδύσεις ελαστικών και αεροθάλαμοι Προϊόντα για στέγες Πρόσθετο καυσίμων και λιπαντικών |